Η ταυτότητα της έκθεσης

«Ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό εκθέτει εδώ τις έρευνές του, για να μη ξεθωριάσει με τα χρόνια ό,τι έγινε από τους ανθρώπους, μήτε έργα μεγάλα και θαυμαστά, πραγματοποιημένα άλλα από τους Έλληνες και άλλα από τους βαρβάρους, να σβήσουν άδοξα· ιδιαίτερα γίνεται λόγος για την αιτία που αυτοί πολέμησαν μεταξύ τους.»

Ηρόδοτος, 1, προοίμιο, μτφρ. Δ. Μαρωνίτη, 1964.

Με τα λόγια αυτά ξεκινά ο ιστορικός Ηρόδοτος την εξιστόρηση των γεγονότων των Περσικών Πολέμων. Τιμώντας φέτος την επέτειο των 2.500 χρόνων από τις μάχες των Ελλήνων στις Θερμοπύλες και τη Σαλαμίνα, η Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων επιδίωξε να συντονίσει και να διασυνδέσει Μουσεία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με σκοπό την παρουσίαση της αρθρωτής έκθεσης «Ἱστορίης ἀπόδεξις».

Για την περίοδο των Περσικών Πολέμων ο Ηρόδοτος αποτελεί την κύρια αναφορά –ωστόσο πολυάριθμα άλλα τεκμήρια έρχονται να πλαισιώσουν και να αναδείξουν τον λόγο του. Κεντρική ιδέα της έκθεσης αποτελεί η παρουσίαση της ιστορικής αφήγησης, όπως αυτή συγκροτείται από τη μελέτη των πηγών, κειμένων και επιγραφών, από τις έρευνες πεδίου, τις ανασκαφές και τα κινητά ευρήματα που αυτές έφεραν στο φως. Συνδυάζοντας τα τεκμήρια αυτά, ακόμα και μικρά σπαράγματα ασήμαντα σε πρώτη ματιά, μπορούμε να ανασυνθέσουμε τα γεγονότα, να σκιαγραφήσουμε την ατμόσφαιρα της εποχής, να αναπλάσουμε τη συνολική εικόνα της σύγκρουσης των δύο κόσμων, Ανατολής και Δύσης, που καθόρισε τον ρου της Ιστορίας.