Ανασκαφές

Στον Μαραθώνα, οι ανασκαφές έφεραν στο φως τον «Σωρό», τον Τύμβο των Αθηναίων που έπεσαν στη μάχη. Αποκαλύφθηκε το στρώμα της πυράς με τα οστά των νεκρών και διάσπαρτα σπασμένα αγγεία.

Με τον τύμβο συνδέθηκε και μια ενεπίγραφη στήλη με τα ονόματα των πεσόντων της Ερεχθηίδος φυλής. Η στήλη είχε αρχικά στηθεί στον τύμβο, μεταφέρθηκε έπειτα από τον Ηρώδη Αττικό στην περίφημη έπαυλή του στην Κυνουρία, και εντοπίστηκε το 2000 εντοιχισμένη σε παλαιοχριστιανικό κτήριο στην περιοχή.

Ένας ακόμη τύμβος, στην περιοχή του Βρανά, ταυτίστηκε από τους αρχαιολόγους με τον Τύμβο των Πλαταιέων και των δούλων που έλαβαν μέρος στη μάχη.

Ο μεγάλος αριθμός από αιχμές βελών, δοράτων και ακοντίων που βρέθηκαν στις Θερμοπύλες, ιδιαίτερα γύρω από τον λόφο όπου έπεσαν οι τελευταίοι μαχητές, αποδεικνύει με τρόπο μοναδικό τις περιγραφές των ιστορικών κειμένων.

Στην Αθήνα, οι ανασκαφές της Ακρόπολης κατέδειξαν την πυρπόληση των μνημείων το 480 π.Χ. και έφεραν στο φως πολυάριθμα ευρήματα, όπως αρχιτεκτονικά μέλη από παλαιότερους ναούς του ιερού βράχου και τα περίφημα αρχαϊκά αγάλματα. Ιδιαίτερης σημασίας είναι και ο θησαυρός με τα 62 αργυρά τετράδραχμα του 483-480 π.Χ., τεκμήριο του κοιτάσματος αργύρου της Λαυρεωτικής που επέτρεψε στους Αθηναίους την κατασκευή του στόλου. Στην Αγορά, αποκαλύφθηκαν τα κατάλοιπα της καταστροφής των δημοσίων κτηρίων, όπως η Βασίλειος Στοά και το Βουλευτήριο. Επίσης εντοπίσθηκαν τεκμήρια της λεηλασίας των έργων τέχνης που κοσμούσαν τον δημόσιο χώρο, όπως οι ανδριάντες των τυραννοκτόνων, έργο του Αντήνορα.